Kto położył na łopatki PKS ?

Żeby dociec, kto i co tak naprawdę doprowadziło do likwidacji PKS, trzeba sprawę potraktować bardziej kompleksowo, niż zrobiła to na swoich łamach gazeta regionalna. Z ratowaniem świdwińskiego PKS-u działo się podobnie, jak z połczyńskim szpitalem: wszyscy chcieli pomóc, bardzo chcieli pomóc a w rezultacie skończyło się na gadaniu i nie pomógł nikt. Kozłem ofiarnym w obu przypadkach pozostał samorząd powiatowy. Jakoś dziwnie gazeta regionalna i jej „dziennikarka” cały zbiór przyczyn pominęli. Według końcowej sentencji wyrażonej przez autorkę artykułu pt. „PKS Świdwin przestaje jeździć”, z dnia 31 października br., czytelnik ma prawo odnosić wrażenie (i tak komentuje to na forach), jakby PKS przestał istnieć z winy samorządu powiatowego. Nie inaczej brzmią dwa ostatnie zdania artykułu: „Na przejęcie zadłużonej spółki zarząd powiatu się nie zdecydował. Niedługo po tym sąd ogłosił upadłość świdwińskiego PKS”. Przyznać trzeba uczciwie, że obciążanie rozpirzeniem świdwińskiego PKS mieszkańcy rozpoczęli nieco wcześniej rajców powiatowych, niż cytowany artykuł się ukazał. Trudno jednak nie zauważyć, że dolał oliwy do ognia, zamiast pokazać precyzyjnie z jakich powodów do tego doszło. Pokusiliśmy się o zbadanie wszystkich przyczyn. Wyszło nam, że były trzy główne, które należy wymienić (porządek przypadkowy): - brak zaangażowania właściciela, czyli Skarbu Państwa; - fatalne zarządzanie i upolitycznienie podmiotu; - postawa burmistrza i samorządu miasta Świdwin.

Nie jesteśmy w stanie poznać zakulisowych rozważań decydentów co do losu PKS. Pozostały nam tylko dokumenty, co w sprawie jest najważniejsze. Po analizie dokumentów, postanowiliśmy skupić się na tej trzeciej przyczynie, bowiem to ona w znacznym stopniu zaważyła, że tak ważny przewoźnik dla mieszkańców powiatu, a więc i mieszkańców Świdwina ostatecznie padł. Trzy lata temu było wiadomo, że przewoźnik ma poważne problemy. Już wtedy można było bez ryzyka pomyłki stwierdzić, że mogą go uratować wyłącznie wspólnie samorządy lokalne. Z początkiem 2011 roku, na komisji, bardzo słusznie stwierdziła radna Wojnicka, że: „Przejęcie spółki będzie bardzo dużym balastem dla Powiatu”. To na tym samym spotkaniu padły słowa, że: „Najkorzystniejszym rozwiązaniem będzie powołanie związku gmin w powiecie zainteresowanych komunalizacją i nabyciem określonej liczby udziałów w Spółce PKS w Świdwinie”. W wyniku szerokiej i bardzo merytorycznej dyskusji, radna Wojnicka zaproponowała „przyjęcie wniosku, że komisja opiniuje pozytywnie komunalizację Spółki PKS w Świdwinie poprzez Związek Gmin(…)”. Było to optymalne rozwiązanie, które – mimo, że „za pięć dwunasta” – było w stanie uratować potrzebnego mieszkańcom przewoźnika. Tym bardziej, że w kilka miesięcy później Ministerstwo Skarbu Państwa poinformowało, że przygotowuje korzystne rozwiązanie, a mianowicie o nieodpłatnym zbyciu udziałów m.in. dla związku jednostek samorządu terytorialnego. Oznaczało to, że świdwiński PKS, przy dobrej woli samorządów, mógł być przez nie przejęty nie za przysłowiową złotówkę, lecz zupełnie za darmo. Jak wiemy, finał był zupełnie inny.

Z dokumentu datowanego na dzień 28 sierpnia 2011 r., będącego sprawozdaniem, wiemy, że była wola ratowania przewoźnika o nazwie PKS. Z tego dokumentu dowiadujemy się, że podczas spotkania (wiosną 2011 roku) odbyły się konsultacje. W toku obrad okazało się, że wójtowie gmin: Brzeżno, Rąbino, Sławoborze i Świdwin wyrażają wolę ratowania przewoźnika poprzez wejście do Spółki skomunalizowanej przez powiat, pod warunkiem, że nabędą udziały wszystkie samorządy powiatu świdwińskiego. Burmistrz Połczyna-Zdroju również wyraziła wolę nieodpłatnego nabycia udziałów po powzięciu dodatkowych informacji. W cytowanym dokumencie czytamy: „Burmistrz Świdwina nie jest zainteresowany nabyciem udziałów Spółki”. Praktycznie takie stanowisko burmistrza Jana Owsiaka rozłożyło koncepcję na łopatki i dołowało pomysł ratowania PKS, bowiem nie spełniało warunków postawionych przez pozostałe samorządy.

Z tego samego dokumentu dowiadujemy się, że ponownie, w dniu 12 kwietnia 2011 r. odbyło się posiedzenie Zarządu Powiatu z udziałem wójtów, burmistrzów i przewodniczących rad, oceniające dalsze postępowanie w sprawie komunalizacji PKS w Świdwinie. Uczestnicy spotkania podtrzymali swoje wcześniejsze stanowisko i potwierdzili wolę wejścia do spółki, pod warunkiem, że wejdą do niej wszystkie samorządy. Obecny na spotkaniu Przewodniczący Rady Miasta w Świdwinie, Henryk Klaman, potwierdził, że Rada Miasta, podobnie jak burmistrz Jan Owsiak, nie jest zainteresowana nabyciem udziałów spółki. Z uwagi na to, że stanowisko burmistrza Jana Owsiaka i Rady Miasta Świdwin storpedowało przyjętą koncepcje przez pozostałe samorządy, skuteczna możliwość ratowania przewoźnika automatycznie upadła.

Mimo wszystko, Zarząd Powiatu mając wiele obaw co do skuteczności uratowania przewoźnika w innej formie, niż wcześniej zaproponowana samorządom, kierując się zadaniami wynikającymi ze znowelizowanej ustawy o zbiorowym transporcie publicznym, która nakłada na powiat i gminy dodatkowe zadania, wnioskowała do Rady Powiatu o podjęcie pozytywnej decyzji o nabyciu wszystkich udziałów Spółki PKS. W myśl przyjętej nowej koncepcji ewentualnie w przyszłości powiat mógłby przekazać udziały gminom, lub w inny sposób je zagospodarować. Po sugestii Zarządu, Rada Powiatu wyraziła zamiar nieodpłatnego nabycia wszystkich udziałów PKS w Świdwinie. Do czego ostatecznie nie doszło, z uwagi na niebezpieczeństwo zbyt dużego obciążenia budżetu samorządu powiatowego, który w tym samym czasie borykał się z poważnymi problemami finansowymi związanymi m.in. z oddłużaniem połczyńskiego szpitala.

Lektura powyższego bardzo wyraźnie pokazuje, jakie czynniki oraz kto położył na łopatki PKS w Świdwinie. Forsowanie innego poglądu jest nieuprawnione i rozmija się z faktami. Dokumenty jednoznacznie wskazują, kto dobrą koncepcję uratowania PKS-u zmarnował. Teraz po amatorsku odwraca się kota ogonem. Przekręcanie rzeczywistości – możemy to tylko podejrzewać -  jest pewnego rodzaju kiełbasą wyborczą i próbą dyskredytowania samorządu powiatowego za coś, co nie ma pokrycia w faktach – dla osób zorientowanych jest niepoważne i śmieszne, gdyż nikt rozsądny na tego typu manipulacje się nie nabierze.