Korupcja w samorządzie - 1

Centralne Biuro Antykorupcyjne przedstawiło raport, z którego wynika, że w zastraszającym tempie rośnie ilość spraw operacyjnych dotyczących samorządu. Okazuje się, że to w samorządach zagrożenie korupcją jest największe i najbardziej uciążliwe dla społeczności. Prawie jedna trzecia spraw operacyjnych CBA dotyczyła m.in. burmistrzów, i to ich agenci Biura zatrzymywali w ubiegłym roku najczęściej. Według szefa CBA, w samorządach zagrożenie korupcją jest największe, bo przez nie przepływa większość środków publicznych i realizowanych jest wiele inwestycji. Na tym poziomie tworzą się lokalne sitwy i układy, a korupcja jest bardzo dotkliwa dla ludzi i w poważnym stopniu nadwyręża interes publiczny. Z raportu wynika, że sumy łapówek, jakie biorą samorządowcy mogą przyprawić o zawrót głowy. W ostatnim okresie CBA zatrzymało skorumpowanych 29 burmistrzów i lokalnych urzędników. Funkcjonariusze Biura nie mają wątpliwości, że samorządowcy są najbardziej zagrożeni korupcją. Oni decydują o inwestycjach, mają wpływ na przetargi i przez ich ręce przepływa najwięcej publicznych pieniędzy. Ponadto ich pozycja zależy od lokalnych układów. Tam, gdzie decyzję pozostawia się subiektywnej ocenie urzędnika znacznie łatwiej o nadużycia z podłożem korupcyjnym.

Z cytowanego raportu CBA wynika, że najwięcej spraw Biuro prowadzi przeciwko samorządowcom. Liczba tych spraw niesamowicie wzrasta. Korupcja związana z zamówieniami publicznymi i przetargami jest ogromna. Organy ścigania i eksperci  od korupcji alarmują, że w wielu miejscach otrzymanie kontraktu, czy wygrania przetargu bez wręczenia łapówki jest właściwie niemożliwe. Specjaliści proponują obniżyć próg wynoszący 14 tys. euro, do którego nie trzeba spełniać wymogów, o jakich mówi ustawa. Z tego samego raportu wynika, że w ubiegłym roku Centralne Biuro Antykorupcyjne prowadziło blisko 500 śledztw i tyleż samo spraw operacyjnych. Blisko połowa z tych spraw skończyła się aktami oskarżenia.

Specjaliści zauważają, że korupcja to nie tylko branie łapówek, lecz przybiera ona inne, równie groźne formy. Zawsze, gdy ktoś wykorzystuje swoją funkcję lub pozycję, by zaspokoić czyjeś oczekiwania, a w zamian za to otrzymuje jakieś należne korzyści, także mamy do czynienia z korupcją. Najczęściej spotykanymi działaniami o charakterze korupcyjnym są: przekupstwo, wykorzystywanie środków budżetowych i majątku publicznego do celów prywatnych lub osiągnięcia korzyści osobistych, płatna protekcja, handel wpływami, np. poparcia w wyborach w zamian za zdobycie wpływów, nieprawidłowości dot. zamówień publicznych, kontraktów, umarzanie podatków, świadome, niezgodne z prawem dysponowanie środkami z budżetu i majątkiem, który jest dobrem publicznym, faworyzowanie, nepotyzm, kumoterstwo itd. itp. Jak z tego wynika łapownictwo nie jest jedyną formą korupcji, istnieje ich wiele i wszystkie są bardzo groźne w odczuciu społecznym.

Zatem korupcją mogą być zarówno różnorodne działania, jak również sytuacje społeczne i stosunki interpersonalne. W zachowaniach korupcyjnych zawsze mamy do czynienia z dwiema stronami, oddziaływanie między osobą „otrzymującą” i „dającą”. W tej relacji zawsze występuje kilka elementów: partnerzy działania, porozumienie dotyczące łapówki, przedmiot i wartość łapówki, wymiana korzyści, naruszenie normy czy też jakiegoś dobra (naruszenie normy prywatnej, dobrego imienia, własności publicznej, czy naruszenie wartości, np. uczciwości, rzetelności). Korupcja jest patologią społeczną, czyli takim zachowaniem instytucji, czy też jakiegoś elementu systemu społecznego, który stoi w sprzeczności ze światopoglądem i systemem wartości akceptowanymi w danej społeczności.

Czy w bezmiarze korupcji zalewającej, według raportu CBA, samorządy - Świdwin jest wyjątkiem i korupcja szerokim łukiem omija nasze miasto? W świetle zgromadzonych materiałów istnieje duże prawdopodobieństwo, że Świdwin również poważnie dotknięty jest tą groźną patologią, o czym szczegółowo zajmiemy się w drugiej części tego artykułu.