Burmistrz łamie... radni milczą

NIK zawitał do Świdwina także w 2011 roku i przeprowadził m.in. kontrolę w zakresie ulg udzielanych przez burmistrza w odniesieniu do podatków. NIK negatywnie ocenił działania burmistrza w zakresie udzielania indywidualnych ulg podatkowych przedsiębiorcom w formie umorzenia zaległości. Z oceny NIK jasno wynika, że nie we wszystkich badanych przypadkach wystąpiła zobiektywizowana przesłanka uzasadniająca ważny interes podatnika lub ważny interes publiczny. Ponadto NIK stwierdził, że burmistrz naruszył zasadę równego traktowania podatników.

Poniżej przedstawiam fragment „Wystąpienia pokontrolnego” NIK z lipca 2011 roku dotyczący ww. wymienionego zakresu kontroli:

„NIK negatywnie ocenia działania Pana Burmistrza w zakresie udzielania indywidualnych ulg podatkowych przedsiębiorcom w formie umorzenia zaległości podatkowych na łączną kwotę 80.568 zł, na podstawie art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, gdyż w świetle obowiązującego orzecznictwa nie we wszystkich badanych przypadkach wystąpiła zobiektywizowana przesłanka uzasadniająca ważny interes podatnika lub ważny interes publiczny. Badanie 19 (z 72) decyzji w sprawie udzielenia ulg podatkowych przedsiębiorcom wykazało, że w 7 (z 13 badanych) decyzjach przyznających przedsiębiorcom ulgi w podatku od nieruchomości, na łączną kwotę 77.969 zł, przesłanką wskazującą na ważny interes publiczny było utrzymanie dotychczasowych lub utworzenie nowych miejsc pracy przez przedsiębiorcę w ramach prowadzonej działalności, a w 1 przypadku (spółdzielnia mieszkaniowa) przesłanką wskazującą na ważny interes podatnika były warunki bytowe rodzin członków spółdzielni. Również we wszystkich 6 badanych decyzjach (spośród 15 wydanych) w sprawie udzielenia ulg w podatku od środków transportowych Polskiemu Związkowi Hodowli Gołębi Pocztowych na łączną kwotę 2.599 zł, przesłanką wskazującą na ważny interes publiczny, na który powołano się przy udzieleniu ulg, była podstawowa działalność podatnika, tj. rozwijanie pasji hodowców gołębi. W ocenie NIK ww. okoliczności mieściły się w ramach ryzyka związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej (lub działalności statutowej) i nie mogą być traktowane jako przesłanki do umorzenia podatku. Oceny tej nie zmieniają wyjaśnienia złożone w toku kontroli, bowiem potwierdził Pan Burmistrz, że przy wydawaniu decyzji pozytywnych ważnymi argumentami było znaczenie wnioskujących przedsiębiorców dla rynku lokalnego, rozwoju miasta, tworzenia lub utrzymywania miejsc pracy.

Przy wydaniu 13 (z 19 badanych) decyzji naruszył Pan Burmistrz także art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej, gdyż podatnicy nie udokumentowali swoich wniosków stosownymi dowodami. Podatnicy nie przedstawiali, a Urząd nie żądał faktur i innych dokumentów potwierdzających poniesione koszty, mimo że w składanych wnioskach powoływali się na te okoliczności. Nie egzekwowano również przedstawienia wyciągów z rachunków bankowych i informacji, które były wskazywane we wnioskach - na potwierdzenie utraty płynności finansowej.

Przy wydawaniu decyzji w sprawie ulg podatkowych (19 pozytywnych i 15 negatywnych) naruszył Pan Burmistrz zasadę równego traktowania podatników, bowiem udzielając ulg w drodze decyzji nr: 5/2009 - 4.895 zł, 9/2009 - 8.094 zł i 5/2010 - 1.208 zł w sprawie umorzenia podatku od nieruchomości, okolicznościami uzasadniającymi ważny interes podatnika było m.in. poniesienie nakładów finansowych lub zaciągnięcie kredytu na zakup urządzeń, aby sprostać wymogom konkurencji, spadek sprzedaży towarów lub usług, przeprowadzanie remontu obiektów w których prowadzona była działalność. Podczas gdy w przypadku 3 decyzji negatywnych (odmawiających udzielenia ulgi) nr: 1/2008 – 2.408 zł, 5/2008 – 12.070 zł i 17/2010 – 2.416 zł wskazane przez przedsiębiorców podobne okoliczności, tj.: spadek popytu na produkty przedsiębiorcy, zaciągnięcie kredytu na modernizację zakładu, zakup nieruchomości na potrzeby prowadzenia działalności lub sprzętu i materiałów w celu sprostania konkurencji, nie stanowiły przesłanek do zastosowania ulgi. Odmówił Pan Burmistrz także udzielenia ulgi decyzją nr 17/2008 (4.309 zł) podatnikowi, który uzasadniał wniosek trudną sytuację finansową (podobnie jak ww. przedsiębiorcy) oraz swoją chorobą, tj. zdarzeniem losowym, uzasadniającym udzielenie ulgi.”.

Nierówne traktowanie, to w demokracji poważny zarzut. Czy radni omawiali ten aspekt wykazany w wystąpieniu pokontrolnym NIK? Z dostępnych protokołów wynika, że temat, jak wiele innych dotyczący kontroli, nie został oficjalnie przedstawiony radnym. Powyższy przykład jest kolejnym dowodem, że zamiatanie pod dywan istotnych i niewygodnych spraw jest specjalnością tej władzy.